Okula Dönüş Sürecinde Yeni Rutinler Oluşturmak

07.09.2023

Okula dönüş hem öğrenciler hem de ebeveynler için heyecan vericidir. Ancak bu süreç bazen zorlayıcı olabilir. Uzun bir tatil sonrası okula dönüş, özellikle yeni rutinler oluşturmayı gerektirebilir. Bu makalede öğrencilerin başarılı bir şekilde okula dönüş yapmalarına yardımcı olacak yeni rutinler oluşturmanın önemini inceleyeceğiz.

Ebeveynler olarak çocuklarınıza yapabileceğiniz en önemli yardımlardan biri, onlara; öğrenmek için okula gidildiğini, harika yapması gerekmediğini ancak çaba harcamak zorunda olduğunu, yani hedefimizin çaba harcamak, uğraşmak olduğu düşüncesini aktarmakla birlikte, okulun güvenli bir yer olduğu vurgusunu yapmaktır. Yaşadığı zorluğun çeşidi ne olursa olsun öğretmenlerinin ona yardım edeceğini bilmelidir.

Kimi zaman okul kaygısı yaşayan çocuklarda hırçınlık, söz dinlememe, karşı gelme, inatçılık gibi davranışlar da gözlenebilir. Oyun zamanlarının kısıtlanması, belirli bir disipline girilmesi, okula ilk defa başlayan çocuklar için anneden ayrılma kaygısı gibi nedenler, çocuklar ve aileler için baş edilmesi gereken bir durumdur. Bu tür stres ve kaygı yaşayan çocuklarda isteksizlik, motivasyon kaybı, uyku ve beslenme bozuklukları, sebepsiz vücut ağrıları gibi semptomların görülmesi de olasıdır.

Sabah Rutinleri:

Okula dönüş sürecinde sabah rutinleri oldukça kritiktir. Bir öğrencinin doğru organize edilmiş günlük rutini, okul performansıyla doğrudan bağlantılıdır. Sabah telaşla, acele bir halde çocukları hazırlamak stres arttırıcıdır. Sabah rutinlerini şu şekilde planlayabilirsiniz;

• Çocukların hazırlanmasına zaman tanımalı ve normalden biraz daha erken kalkmalı.
• Çocuğunuza hijyen kurallarını ve kişisel bakımını yapmayı öğretin.
• Sağlıklı bir kahvaltının önemini vurgulayın ve çocuğunuzu her sabah kahvaltı yapması için teşvik edin.
• Çocuğa evden çıkış saatini ve okula gidiş rotasını bildirin.
• Okula gitmeden önce ihtiyaç duyulan tüm ders materyallerinin hazır olduğundan emin olun. Bunu önceden hazırlamak, son dakika telaşını önler.
• Hazırlıkları sakin bir tutumla gerçekleştirmeli, yolcu ederken de bu sakinlikle ona güvendiğinizi beden diliyle hissettirmeli.

Çocuğunuza sorumluluk ve bağımsızlık kazandırın. Kendi eşyalarını düzenlemeyi, taşımayı ve öğretmenin verdiği görevleri yerine getirmeyi öğrenmelerine yardımcı olun. Çocuğunuzun zor günler yaşayabileceğini ve her zaman mükemmel olması gerekmeyeceğini anlayışla karşılayın. Onun duygusal ihtiyaçlarına dikkat edin ve destek olun.

Öğrenciyi okula bırakırken okula gelme konusunda zorluk yaşandığında;

• Çocuğunuz ile güvenilir bir iletişim kurun. Endişeleri varsa ciddiye alın ve onlar hakkında çocuğunuzla konuşun.
• Çocuğa belirli oranda açıklamalar yapılmalı. Okul bitişinde eve geri döneceğini veya onu okuldan alacağınızı belirtin.
• Çocuğun kısa ve uzun vadeli hedeflerini destekleyin. Onları başarıları için teşvik edin ve motive edici cümleler kurun.
• Öğrenci-öğretmen iletişimini teşvik edin. Öğrencinin öğretmeniyle iletişim kurarak öğrenme sürecinin desteklenmesine yardımcı olun.
• Sabırlı, dayanıklı ve kararlı olup ayrılığın çok uzamasına engel olun.
• Çocuğunuzu öğretmenine teslim edip, vedalaşarak güvenli ve pozitif bir şekilde okuldan ayrılın.

Okula dahil olma süreçlerinde çocuğunuz direnç gösteriyor ise; (sabah uyanmama, yataktan kalkmama gibi) ve okula gelmek istemiyorsa, ekranla yoğun ilişki içinde oluyorsa ya da okulla ilgili sürekli şikâyet ediyor durumdaysa bunlar, akademik zorlanmanın ipuçları olabilir. Öğrenci gerçekten akademik olarak zorlanıyor mu yoksa kaygıları mı onu zorluyor, bunu anlamak önemlidir. Ayrıca, ders kitabını kullanıyor mu, defterinde notları var mı, okul materyallerini getirip götürüyor mu, programı takip ediyor mu bilmek gerekir. Çünkü akademik olarak zorlanan çocuk okul ritmini reddetmektedir. Okulla iş birliği yapmak çok kıymetli ve bunun yanında ebeveyn olarak da evde düzen sağlanması gerekmektedir. Evin içinde bir düzenin, ritmin olması iyidir. Bu takibi, rutin bir şekilde gerçekleştiriyor olmak sürece ve öğrenciye iyi gelecektir.

Beslenme alışkanlıkları, zaman yönetimi, sosyal ilişkiler, ödev, ders ve sorumluluklar gibi okul sonrası rutinleri şu şekilde planlayabilirsiniz;

• Çocuğunuz eve geldiğinde ne yapacağını belirleyin. Yapacağı aktiviteyi, genel yapıyı ve programını biliyor olması önemlidir.
• Eve dönüşte ufak bir atıştırma onun okulda harcadığı enerjiyi bir miktar karşılayacaktır.
• Fiziksel aktivite içerisinde olabileceği yürüyüş, spor, oyun vs. benzeri bir plan yapın.
• Gerekirse, ebeveyn denetiminde bir süreliğine teknoloji kullanımına imkân verilebilir.
• Ardından kendisinden beklenen akademik çalışmaları tamamlaması için yönlendirilmelidir.
• Aile ile geçirilecek vakit, dinlenme ve uyuma sürecine geçme gibi rutinlerin planlanması okul rutinlerini gerçekleştirmesine de yardımcı olacaktır.

 

Çocuklar en çok erken yatma ve erken uyanma konusunda zorlanırlar. Bu nedenle okul açılmadan önce uyuma ve uyanma rutinine geri dönmekte ve beslenme saatlerini de okul düzenine göre ayarlamakta fayda var. Çocukla okul hakkında konuşarak, bir yıl daha büyüdükleri için okulda yeni bilgiler öğrenecekleri, ilginç eğlenceli deneyimler yaşayacakları anlatılabilir. Yeni ders yılı için ödev, kitap okuma ve oyun zamanlarının planları yine beraberce yapılabilir ve bunlar çocuğun çalışma köşesine asılabilir. Bu, çocukların hem bilişsel hem de duygusal olarak okula hazırlanmasına yardımcı olacaktır. Ayrıca tüm bunlar çocuğun organizasyon ve planlama becerilerini de geliştirecektir.

Unutmayın ki her çocuk farklıdır. Bu nedenle rehberlik tarzınızı çocuğunuzun ihtiyaçlarına ve kişisel özelliklerine göre uyarlamak önemlidir. Ebeveynlerin destekleyici ve cesaretlendirici bir rol oynaması, çocuğun okul hayatında daha başarılı ve özgüvenli olmasına katkı sağlayabilir. Okula dönüş sürecinde yeni rutinler oluşturmak, öğrencilerin başarılı bir şekilde uyum sağlamalarına ve daha iyi sonuçlar elde etmelerine olanak sağlar. Bu rutinlerin oluşturulmasında ebeveynlerin rehberlik etmesi, çocukların okul hayatını kolaylaştırır ve daha olumlu bir deneyim sunabilir.

 

ide okulları Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü

Kaynakça

Ekibi, Kliniği Okul Çalışmaları, et al. "ÇOCUK VE GENÇ RUH SAĞLIĞI PERSPEKTİFİNDEN OKULA DÖNÜŞ." Pandemide Okul Sağlığına İlişkin Uzman Görüşleri: 70.

Çelik, U. G. (2016). İlkokul Öncesi Rutinler. nuhunmerkezi.com. adresinden alındı

Gülaldı, D. D. (2019). Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi. Üsküdar Üniversitesi.

Yıldız, F. M. (2021). Klinik Psk.